Sportowcy osiągający dochody z tytułu udziału w rozgrywkach sportowych w Polsce zobowiązani są do rozliczania osiąganych dochodów z urzędem skarbowym na zasadach ogólnych (według skali podatkowej 18 i 32%) lub korzystając z podatku liniowego.
Co to jest sport?
Zgodnie z art. 1 ustawy o sporcie, sportem są wszelkie formy aktywności fizycznej, które przez uczestnictwo doraźne lub zorganizowane wpływają na wypracowanie, lub poprawienie kondycji fizycznej i psychicznej, rozwój stosunków społecznych lub osiągnięcie wyników sportowych na wszelkich poziomach.
Zliczanie przychodów u sportowców
Na gruncie przepisów o PIT wyróżnia się m.in. przychody ze stosunku pracy, z działalności gospodarczej i z działalności wykonywanej osobiście. Ustawa o PIT co do zasady zalicza przychody z uprawiania sportu do tej ostatniej kategorii. Niemniej jednak zawodowi sportowcy uzyskują dochody z różnych źródeł, np. gaże wynikające z kontraktów sportowych, z kontraktów reklamowych, udostępniania wizerunku itp.
Często zawodnicy uprawiający sport zawodowo w celach zarobkowych podpisują z klubami sportowymi umowy o pracę lub umowy o świadczenie usług sportowych. Jeżeli sportowca łączy z klubem sportowym umowa o pracę, to przychody otrzymane przez sportowców należy zakwalifikować do źródła, jakim jest stosunek pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o PIT). Dochody opodatkowane są wtedy według skali, a zaliczki na podatek pobiera pracodawca.
W razie wykonywania pracy na podstawie umowy o świadczenie usług sportowych, do której – zgodnie z art. 750 k.c. – stosuje się odpowiednio przepisy o umowie zleceniu, na początku pobierana jest zaliczka na podatek dochodowy w wysokości 17% należności pomniejszonych o koszty uzyskania przychodu (zasadniczo 20%).
Jeśli jednak sportowiec za uprawianie sportu otrzymuje dochody, a nie łączy go umowa o pracę z podmiotem wypłacającym świadczenie, to osiągnięty przez niego dochód może pochodzić ze źródła, jakim jest działalność wykonywana osobiście lub indywidualna działalność gospodarcza.
Skala opodatkowania sportowców
Generalnie przychody z tytułu uprawiania sportu należy kwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście opodatkowanej według skali 18 i 32%. Zgodnie z art. 13 pkt 2 ustawy o PIT za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału ELEKTRONICZNY SERWIS KLIENTÓW KANCELARII 9 w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych.
Z przychodem z działalności gospodarczej mamy zaś do czynienia w przypadku, kiedy przychód ten nie może zostać zaliczony do innych źródeł przychodów wymienionych w ustawie o PIT. Zgodnie z uchwałą NSA z 22 czerwca 2015 r., sygn. akt II FPS 1/15, istnieje możliwość zakwalifikowania dochodów sportowca jako ze źródła działalności gospodarczej (i skorzystania z 19-proc. podatku liniowego) po spełnieniu określonych warunków. Działalność musi mieć charakter zarobkowy, zorganizowany, zawodowy, określony administracyjno-prawnie oraz ciągły. Zawodnik przy tym ponosi ryzyko działalności, jest odpowiedzialny wobec osób trzecich i nie pozostaje w stosunku podporządkowania klubowi.
Minister Finansów w interpretacji ogólnej z 22 maja 2014 r., nr DD2/033/30/KBF/RD-47426, wskazał, że podatnik może, jeżeli uzyskuje przychody w warunkach spełniających przesłanki działalności gospodarczej, zakwalifikować je do źródła – działalność gospodarcza opodatkowana podatkiem liniowym 19%, nawet gdy wymienione są w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Zwrócił przy tym uwagę m.in. na art. 41 ust. 2 ustawy o PIT, zgodnie z którym płatnicy nie są zobowiązani do poboru zaliczek na podatek dochodowy w przypadku przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 2, dotyczącym m.in. przychodów z uprawiania sportu, i pkt 8 w przypadku umów o dzieło i umów zlecenia, jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w zakres prowadzonej przez niego działalności.
Pochody otrzymywane przez sportowca od sponsorów należy zaliczyć do przychodów z uprawiania sportu, tj. przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT, lub rozliczyć w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Osób osiągających doraźnie niewielkie dochody ze sportu może dotyczyć także art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PIT. W myśl tego przepisu, od dochodów (przychodów) z tytułu, o którym mowa m.in. w art. 13 pkt 2 tej ustawy, jeżeli kwota należności określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 17% przychodu.
Świadczenie usług przez sportowca
Umowa z klubem sportowym jest umową o świadczenie usług sportowych, której charakter zbliżony jest do umowy zlecenia. Taka kwalifikacja przychodów zawodników powoduje, że do ich wynagrodzeń, tj. z działalności wykonywanej osobiście z tytułu uprawiania sportu, nie znajduje zastosowania zwolnienie od opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT (czyli tzw. ulga dla młodych).
Rocznego rozliczenia podatku PIT sportowcy mogą dokonać według progresywnej skali podatkowej (na formularzu PIT 37 lub PIT 36) lub w przypadku działalności gospodarczej – według 19-proc. stawki podatku dochodowego (na deklaracji PIT 36L).
Sportowiec może też uzyskiwać dochody z tytułu udostępniania swego wizerunku. Wówczas obie strony winny zawrzeć umowę zlecenia, sponsor powinien rozliczyć i odprowadzić zaliczkę na podatek do urzędu skarbowego. Bardziej korzystnym dla obu stron jest jednak w tym przypadku założenie działalności gospodarczej przez sportowca.
Jeśli polski sportowiec otrzymał wygraną w Polsce, zgodnie art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT, zryczałtowany podatek od wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych wynosi 10% i pobierany jest przez podmiot wypłacający wygraną (nagrodę).