Od dnia 1 listopada 2019 roku mechanizm podzielonej płatności, czyli MPP obowiązuje podczas sprzedaży krajowej (na przykład dostaw surowców wtórnych, odpadów, telefonów komórkowych) oraz sprzedaży objętej odpowiedzialnością solidarną nabywcy, jak na przykład dostawy paliwa. Należy zaznaczyć, że obowiązkowy MPP obowiązuje również dostawców usług budowalnych.
Co wprowadza nowelizacja?
Mechanizm podzielonej płatności ma być stosowany zamiast odwrotnego obciążania. Nowelizacja odnosi się do 150 grup towarowych oraz usługowych, które określone są zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług z roku 2008.
Branże, które do tej pory objęte były reżimem odwrotnego obciążania oraz zakresem odpowiedzialności podatkowej, muszą obowiązkowo prowadzić mechanizm podzielonej płatności (tzw. split payment). Mowa tutaj o branżach:
- stalowych,
- paliwowych,
- usług budowalnych,
- przenoszenia uprawnień do CO2.
Mechanizm ten obowiązuje także transakcje, których przedmiotem są:
- urządzenia elektryczne, ich części oraz akcesoria,
- węgiel i produkty węglowe,
- części i akcesoria do pojazdów silnikowych.
W praktyce oznacza to, że do grup, które zobligowane są do MPP należą w szczególności elektronika, paliwa do samochodów, prawa do emisji gazów cieplarnianych, roboty budowalne, wyroby ze stali, węgiel czy surowce wtórne.
Mechanizmem split payment objęte są również płatności za niektóre towary lub usługi (wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT), w której kwota brutto przekracza 15 tysięcy złotych bądź równowartość tej kwoty w obcej walucie. Należy także zaznaczyć, że obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności dotyczy wyłącznie transakcji, które dokonywane są między podatnikami (B2B), podlegających opodatkowaniu VAT w Polsce, udokumentowanych FV, w której kwota należności ogółem przekracza 15 000 złotych brutto.
Niezbędna jest odpowiednia informacja na fakturze
Faktura dokumentująca sprzedaż towarów i usług objętych obowiązkowym mechanizmem split payment będzie musiała zostać opatrzona następującą informacją: „mechanizm podzielonej płatności”. W przypadku braku takiej informacji na FV Urząd Skarbowy nałoży na sprzedawcę sankcję VAT w wysokości 30% kwoty VAT wskazanej na fakturze. Sankcja ta przewidziana jest również dla nabywcy, który ureguluje kwotę w sposób inny niż MPP.
Kary te nie znajdą jednak zastosowania, jeśli:
- pomimo braku oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności” na fakturze, nabywca ureguluje fakturę poprzez split payment,
- pomimo braku zapłaty split payment przez nabywcę, sprzedawca rozliczy całą kwotę VAT z faktury.
Co więcej, płatność dokonana z pominięciem obowiązkowego MPP nie może stanowić kosztu w PIT oraz CIT. Czyn ten został objęty odpowiedzialnością na postawie Kodeksu Karnego Skarbowego.
Ułatwienia
Od 1 listopada 2019 roku obowiązują pewne ułatwienia w modelu dobrowolnym, jak i obowiązkowym MPP, które polegają na:
- opłacaniu z rachunku VAT – poza należnym VAT oraz VAT z faktur otrzymywanych od kontrahentów – również należności z tytułu podatków dochodowych, akcyzy, cła, VAT od importu oraz składek ZUS,
- stosowaniu mechanizmu do zaliczek wnoszonych przed wystawieniem FV,
- dokonywaniu jednym komunikatem przelewu płatności za więcej niż jedną fakturę.
Poza tym, od tej daty zmienione przepisy odstępują od określania dolnego limitu, od którego ma być stosowana odpowiedzialność solidarna nabywcy. Nie ma także kaucji gwarancyjnej, a więc nie będzie możliwe wyłączenie stosowania przepisów o odpowiedzialności solidarnej nabywcy towarów poprzez jej złożenie.
Jak już wspominaliśmy, 1 listopada 2019 roku wszedł w życie obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności dla niektórych transakcji. Z kolei 1 stycznia 2020 roku – obowiązek zapłaty na rachunek wskazany w Wykazie podatników VAT. Właściwym rachunkiem, który pozwala podatnikowi na wywiązanie się z tych obowiązków, jest rachunek rozliczeniowy lub imienny rachunek w SKOK otwarty w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Warto więc sprawdzić, czy wykorzystywane do działalności gospodarczej rachunki rozliczeniowe lub inne rachunki w SKOK otwarte w związku z prowadzoną działalnością podatnika na pewno zostały zgłoszone do Urzędu Skarbowego.
Zagraniczni przedsiębiorcy
Podmioty zagraniczne, które rozliczają się za pomocą przelewów bankowych transakcje podlegające opodatkowaniu w Polsce zobowiązane są do otwarcia rachunku bankowego w tym kraju. Na wniosek podatnika, który nie posiada siedziby działalności lub stałego miejsca jej prowadzenia na terytorium kraju, naczelnik drugiego Urzędu Skarbowego dokonuje zwrotu poniesionych przed podatnika kosztów obsługi rachunków – do wysokości kosztów wynikających z prowadzenia i wykorzystywania rachunków VAT do celów obowiązkowego stosowania mechanizmu podzielonej płatności.
