Jeśli mamy problem ze spłatą zaległego podatku, odsetek za zwłokę lub zapłatą opłaty prolongacyjnej, możemy złożyć wniosek o umorzenie całości lub części zaległości podatkowych. Można dokonać tego samemu lub przez pełnomocnika.
Niezbędne informacje
Umorzenie zaległości podatkowej, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej to ulga polegająca na zwolnieniu z obowiązku zapłaty istniejących zaległości podatkowych podatnika. Decyzja o umorzeniu zaległości podatkowej jest uznaniowa – to urząd decyduje, czy przyzna wnioskodawcy zwolnienie z obowiązku zapłaty zaległości. Nawet jeśli są powody przemawiające za przyznaniem ulgi, rząd nie musi nam jej udzielić.
Organ podatkowy – uwzględniając ważny interes podatnika lub ważny interes publiczny – może umorzyć:
- zaległości podatkowe,
- odsetki za zwłokę,
- opłatę prolongacyjną, która jest ustalana przy odroczeniu terminu zapłaty lub rozłożeniu na raty podatku lub zaległości podatkowej.
Umorzenie może dotyczyć wszystkich zobowiązań podatkowych, w tym m.in. w zakresie VAT, PIT i CIT.
W razie umorzenia całej zaległości, odsetki również zostaną umorzone, a gdy nastąpi częściowe umorzenie zaległości, to odsetki za zwłokę rząd umorzy w odpowiedniej proporcji.
Przepisy podatkowe nie zawierają jednoznacznych definicji pojęć „ważny interes podatnika” oraz „interes publiczny”. Z orzecznictwa NSA wynika np., że:
- ważny interes podatnika to sytuacja, gdy z powodów nadzwyczajnych, losowych przypadków podatnik nie jest w stanie zaległości podatkowych uregulować,
- interes publiczny to sytuacja, gdy zapłata zaległości podatkowej spowoduje konieczność sięgania przez podatnika do środków pomocy państwa, gdyż nie będzie w stanie zaspokajać swoich potrzeb materialnych.
Warto więc zadbać o wyczerpujące wyjaśnienie swojej sytuacji i potwierdzenie jej dokumentami, które można załączyć do wniosku. W okresie stanu epidemii spowodowanej koronawirusem, do wniosku składanego do US za pośrednictwem biznes.gov.pl nie trzeba dołączać dokumentów potwierdzających okoliczności wpisane we wniosku. W takim przypadku organ podatkowy rozpozna wniosek na podstawie materiału dowodowego zebranego we własnym zakresie. Jeśli możemy dołączyć takie dokumenty – zróbmy to – w ten sposób przyspieszymy rozpoznanie sprawy.
Jeśli prowadzimy działalność gospodarczą, urząd może umorzyć naszą zaległość podatkową, czyli udzielić ulgi:
- która nie stanowi pomocy publicznej, czyli gdy pomoc udzielona przez państwo nie zakłóca lub nie grozi zakłóceniem konkurencji oraz nie wpływa na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi UE. Taki charakter może mieć ulga dla przedsiębiorcy, który działa wyłącznie na rynku lokalnym.
- Która stanowi pomoc publiczną, czyli wpływa na zakłócenie wymiany handlowej, ale udzielona została:
- w celu naprawienia szkód po klęskach żywiołowych lub innych poważnych zdarzeniach,
- w celu zapobieżenia lub likwidacji poważnych zakłóceń w gospodarce o charakterze ponadsektorowym,
- w celu wsparcia krajowych przedsiębiorców działających w ramach przedsięwzięcia gospodarczego, podejmowanego w interesie europejskim,
- w celu promowania i wspierania kultury, dziedzictwa narodowego, nauki i oświaty,
- jako rekompensata za realizację usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym,
- na szkolenia,
- na zatrudnienie,
- na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw,
- na restrukturyzację,
- na ochronę środowiska,
- jako pomoc regionalna oraz inna pomoc publiczna dopuszczalna w ramach przepisów unijnych.
- która jest pomocą de minimis – ulga nie stanowi niedopuszczalnej pomocy publicznej, ponieważ jej wysokość mieści się w limicie, który dla jednego przedsiębiorcy wynosi 200 000 euro w ciągu 3 lat podatkowych, a dla przedsiębiorstwa prowadzącego działalność w zakresie drogowego transportu towarów w kwocie nie większej niż 100 000 euro w ciągu 3 lat podatkowych.
Złożenie wniosku
Wniosek o umorzenie zaległości podatkowej, odsetek lub opłaty prolongacyjnej można złożyć najwcześniej dzień po terminie płatności podatku. Nie należy przy tym zwlekać, bo jeśli rząd nie umorzy nam płatności, zapłacimy należną zaległość wraz z odsetkami.
Jeśli złożymy wniosek przed terminem płatności, ale decyzja zostanie wydana po upływie tego terminu, to organ podatkowy będzie uprawniony do umorzenia naszej zaległości, która w momencie podejmowania decyzji już istnieje.
Wniosek można złożyć we właściwym US, listownie bądź elektronicznie (w tym celu potrzebny będzie Profil Zaufany lub kwalifikowany podpis elektroniczny).
Jeśli nasz wniosek jest niepełny lub zawiera błędy formalne, urząd wezwie nas do uzupełnienia informacji.
W razie otrzymania decyzji odmownej można ponownie złożyć wniosek, wskazując na nowe okoliczności, które uzasadniają tę prośbę. Urząd powinien załatwić taką sprawę w ciągu miesiąca, a jeśli będzie bardziej skomplikowana – dwóch miesięcy. Termin ten może się jednak wydłużyć w określonych okolicznościach.
Jeśli nie zgadzamy się z decyzją urzędu – możemy złożyć odwołanie do dyrektora izby administracji skarbowej. Mamy na to 14 dni od daty otrzymania decyzji.
