Łatwiejszy dostęp do wakacji kredytowych i dopłaty do oprocentowania kredytów zapewni uchwalona przez Sejm tzw. tarcza antykryzysowa 4.0. Jej cel to obrona polskich przedsiębiorstw, miejsc pracy i konsumentów przed negatywnymi skutkami COVID-19.
Dopłaty do odsetek
Przedsiębiorcy dotknięci skutkami COVID-19 zyskają możliwość zaciągnięcia kredytów o obniżonym – dzięki dopłatom z budżetu państwa – oprocentowaniu. Rozwiązanie to jest odpowiedzią na zwiększone zapotrzebowanie biznesu na kredyty obrotowe, wynikające z zagrożenia płynności firm. Kwota przeznaczona na dopłaty to 565 milionów zł, co – zgodnie z szacunkami – powinno pozwolić na wygenerowanie kredytów o wartości ok. 32 miliardów złotych.
Dzięki tarczy 4.0. banki będą udzielać przedsiębiorstwom dotkniętym skutkami COVID-19 kredytów; do odsetek dopłaci BGK ze środków budżetu państwa. W tym roku na ten cel trafi z budżetu państwa ponad 296 mln zł, a w przyszłym – ponad 271 mln zł.
Kredytów tych będą udzielały banki, które zawrą umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Ich listę BGK opublikuje na swojej stronie internetowej. W celu realizacji ustawy w BGK powstanie Fundusz Dopłat do Oprocentowania.
Adresatami są przedsiębiorcy oraz podmioty prowadzące działalność w sektorze podstawowej produkcji produktów rolnych. O takie kredyty będą mogli ubiegać się przedsiębiorcy niezależnie od wielkości, przy czym wielkość przedsiębiorcy będzie warunkować wysokość uzyskanego wsparcia:
- przedsiębiorca z sektora MŚP otrzyma dopłatę stanowiącą część odsetek należnych bankowi odpowiadającą 2 punktom procentowym
- pozostali – w wysokości 1 punktu procentowego.
Maksymalna pomoc dla przedsiębiorcy z tego instrumentu, czyli dopłata, którą może uzyskać, nie może przekroczyć wyrażonej w złotych równowartości 800 tysięcy euro brutto. Umowy kredytu z dopłatą będzie można zawierać do 31 grudnia 2020 r. Dopłaty będą wypłacane za okres nie dłuższy niż 12 miesięcy od zawarcia umowy kredytu z dopłatą.
Przykłady wyjaśniające mechanizm
Przedsiębiorca z sektora MŚP zaciąga kredyt z dopłatą na 12 miesięcy w wysokości 1 mln zł z oprocentowaniem 4% w skali roku. Koszt takiego kredytu, tj. należnych odsetek, wynosiłby w trakcie rocznego okresu z dopłatami 40 tys. zł, oczywiście poza zwrotem samego kapitału. Dla takiego przedsiębiorcy dopłata wyniesie 2 pkt proc., a więc ostatecznie koszt tego kredytu dla przedsiębiorcy to 20 tys. zł. Taki przedsiębiorca dostanie wsparcie w wysokości 20 tys. zł.
Duży przedsiębiorca bierze kredyt z dopłatą na 12 miesięcy w wysokości 100 mln zł z oprocentowaniem 4% w skali roku. Koszt takiego kredytu, czyli należnych odsetek, wynosiłby w trakcie rocznego okresu z dopłatami 4 miliony złotych, oczywiście poza zwrotem samego kapitału. Dla takiego przedsiębiorcy dopłata to 1 pkt proc., a więc ostatecznie koszt tego kredytu dla przedsiębiorcy wyniesie 3 mln zł. Taki przedsiębiorca uzyska zatem pomoc w wysokości 1 mln zł.
Wakacje kredytowe
Nowe przepisy dają prawo do zawieszenia na okres do 3 miesięcy spłaty kredytu, bez naliczania odsetek i innych opłat. Nowe przepisy dotyczyć będą tych, którzy stracili pracę lub inne główne źródło dochodu po 13 marca br.
Zawieszenie nastąpi automatycznie z chwilą doręczenia kredytodawcy stosownego wniosku. Konsument sam zadecyduje czy zawiesi spłatę na jeden, 2 czy 3 miesiące.
Przewidziany w ustawie mechanizm zakłada m.in. zawieszenie obowiązku spłacania kredytów konsumenckich, hipotecznych i kredytów w rozumieniu art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, zarówno w części kapitałowej, jak i odsetkowej. W tym okresie kredytodawca nie będzie mógł pobierać żadnych innych opłat, z wyjątkiem opłat z tytułu składek za umowy ubezpieczenia powiązane z umową kredytu.
Maksymalny termin zawieszenia wykonania umowy będzie wynosił 3 miesiące. Okres kredytowania, jak i wszystkie terminy przewidziane w umowie kredytu, ulegną stosownemu przedłużeniu o okres zawieszenia.
Jeśli kredytobiorca ma kilka kredytów tego samego rodzaju (np. 2 kredyty waloryzowane do CHF) u danego kredytodawcy, będzie mógł skorzystać z wakacji kredytowych tylko wobec jednego z nich. Z zawieszenia wykonywania umowy kredytowej będą mogli skorzystać ci konsumenci, którzy po 13 marca br. stracili pracę lub inne główne źródło dochodu. Nowe rozwiązanie będzie dotyczyło umów kredytowych zawartych przed 13 marca 2020 r., jeżeli termin zakończenia okresu kredytowania określony w tych umowach przypada po upływie 6 miesięcy od dnia 13 marca 2020 r.
Dzięki temu gospodarstwa domowe, szczególnie dotknięte przez gospodarcze skutki pandemii, będą mogły odczuć ulgę w zbilansowaniu bieżących wydatków z obniżonymi dochodami, bez obawy, że przełoży się to natychmiast na większe koszty obsługi ich zadłużenia w przyszłości. Możliwość zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego lub konsumenckiego na 3 miesiące, bez ponoszenia z tego tytułu żadnych opłat na rzecz banku, będzie dla nich znaczącą ulgą. Przykładowo dla przeciętnego kredytu hipotecznego o wartości 278 tys. zł korzyść może wynieść ok. 1,6 tys. zł, co jest istotną kwotą dla rodziny, która znalazła się w trudnej sytuacji.
